Yanlış Havale ile Yeni Dolandırıcılık Şemasının Detaylı İncelemesi: Tesadüfi Kişileri İstenmeyen "Drop"lar Haline Getiren Süreç. Şemanın Mekaniği, Yatırımcılar İçin Riskler ve Kara Para Aklama ile Mücadelede Uluslararası Uygulamalar.
Rusya'da, "yanlış" para havalelerinin kara para aklama aracı olarak kullanıldığı yeni bir dolandırıcılık şeması yayılmaktadır. İlk bakışta sıradan bir para transferi, büyük bir finansal dolandırıcılığın parçası olabilir. Böyle bir “hediye”, Astrakhan'daki bekar bir annenin dolandırıcılık davasında sanık koltuğuna oturmasına neden olmuştur.
Yanlış Transfer Şeması Nasıl Çalışır?
Bu şemanın mekaniği basittir: Dolandırıcılar aniden tanımadıkları birine küçük bir para havale ederler, genellikle birkaç bin rubladır. Ardından, tanımadıkları birinin merhamet dolu bir hikaye ile arayıp parayı geri istemesi gelir; dolandırıcı, paranın sizin hesabınıza yanlışlıkla gönderildiğini iddia eder. Genellikle, bu hikaye abartılı ya da duygusal bir efsaneden ibarettir (örneğin, para hasta bir akrabaya ayrılmıştır ama gönderici hesap numarasında hata yapmıştır). "Yabancı" olarak kabul edilen parayı geri iade eden vatandaşlar, istemeden şüpheli işlemler zincirine dahil olurlar.
- Aşama 1: Kanunsuz yolla elde edilen paralar (sıklıkla çevrimiçi kumarhaneler, dolandırıcılık şemaları veya yasadışı kripto değişimlerinde) dolandırıcılar tarafından parçalara ayrılır ve tesadüfi kişilerin hesaplarına aktarılır.
- Aşama 2: Transferi alan kurban, uydurulmuş hikayeye "kapılır" ve dolandırıcının talebi üzerine parayı suçluların hesaplarına gönderir (geri göndermek yerine!).
- Aşama 3: Para, suçluların kontrolündeki hesaba "temiz" fonlar olarak geçer. Artık takip edilmesi daha zor hale gelir ve transferi alan kişi de-facto olarak kara para aklama suçlamasıyla karşılaşır.
Örnek: 40 Bin Rublelik "Yanlış" Havale ve 1,5 Milyonluk Dava
Astrakhan'daki yakın bir olay, böyle bir şemanın ne kadar tehlikeli olabileceğini gösterdi. Dört çocuk annesi bir kadın, tanımadığı bir göndericiden kartına 40 bin ruble aldı. Ardından gelen telefonda, adam parayı hasta olan büyükannesine değil, ona yanlışlıkla aktardığını iddia etti. Kadın hikayeye inandı ve 40 bin rubleyi belirtilen hesaba geri gönderdi. Kısa bir süre sonra banka hesabını bloke etti ve polis ifadesine çağırdı. Dışarıdan masum görünen bu durum, büyük bir dolandırıcılık çerçevesinin bir parçasıydı: 40 bin ruble, 1,5 milyon rublelik bir zincirin parçasıydı. Şimdi dolandırıcılık davasında sanık olarak kabul ediliyor ve suçlu bir grubun yardımcılarından biri olarak yargılanıyor. Bu tür bir rol için 6 yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir.
Dolandırıcıların Amacı: "Kirli" Paraları Legalleştirmek
Dolandırıcılık grubu neden rastgele insanlarla para "paylaşmak" istiyor? Çünkü bu yöntemle, yasal işlemler izlenimi yaratıyor ve kurbanlarla kendileri arasında sahte yasal bağlantılar kuruyorlar. “Yanlış” havalenin geri ödenmesi, alıcı ile suçlular arasında finansal bir ilişki kaydı oluşturur. Bu sahte tek seferlik işlemler, yasadışı olarak elde edilen paraların aklanmasına yardımcı olur ve banka izleme sistemlerinde şüphe yaratmaz. Ayrıca, ilk bakışta hukuken masum olan geri iade, gelecekteki işlemler için zemin hazırlar. Karmaşık rotalar oluşturulsa bile, ara hesaplar olmadan ilerlemek mümkün değildir.
Acıma ve Korku: Manipülasyonların Birleşimi
"Yanlış havale" şeması, siber saldırı gücüyle değil, daha çok insan duyguları üzerinde oynayarak çalışır. Başka bir deyişle, para alanların çoğu, tanımadıkları kişilerin paralarını geri vermek için çaba göstererek, göndericinin “adalet” konusundaki inancına samimiyetle yanıt verirler. Dolandırıcılar da bu psikolojik özelliği kullanmakta. Acıma dolu istek işe yaramazsa, başka bir senaryo devreye girer — kendilerini kolluk kuvvetleri olarak tanıtırlar ve aldığınız paranın yasadışı olduğunu (örneğin, terörizmin finanse edilmesi için gönderildiğini) iddia ederler. Ceza davasıyla tehdit eden sahte kolluk kuvvetleri, önemli bir miktarın “güvenli” bir hesaba aktarılmasını talep ederler. Böylece, korkutma ve şantaj yoluyla, insanları panikletebilir ve dolandırıcılara boyun eğdirmeyi başarırlar.
Hukuksal Riskler: Hesap Blokajından Ceza davasına
Mağdur kötü niyetle hareket etmemiş olsa bile, sonuçlar yıkıcı olabilir. Rus hukuku, bu tür bir yardımı dolandırıcılıkta yardım etme veya kazanılan gelirlerin aklanması (T.C. 159, 174 ve 174.1) olarak değerlendirmektedir. Doğrudan niyeti kanıtlamak zor olduğu için dolaylı niyet kavramı devreye girer: kişi olan biteni "önceden tahmin etmelidir". Eş iştirakçiliğin objektif belirtileri arasında hızlı para transferi, şüpheli bir havale alma durumunda bankaya bildirimde bulunmama ve istek sahibinin yazışmalarını silme bulunmaktadır.
Ceza davasının yanı sıra, finansal sonuçlar da olabilir. 115-FZ yasasına göre, banka, "alım — anında gönderim" şemasını tespit ettiği herhangi bir hesaba bloke koymak zorundadır. Bu tür proaktif blokaj, sonrasında her ne tür bir ceza olursa olsun, bankacılık hizmetlerine erişiminizi uzun süre kaybetmeniz anlamına gelir.
Sorunun Ölçeği: Artan Vaka Sayısı ve Tipik Mağdurlar
2025 yılı itibarıyla bu tür davaların sayısı zaten yüzlerce. Çoğu sanık, sıradan vatandaşlar: emekliler, bebeği olan anneler, "sadece mağdurun acıdığı" öğrenciler. Şimdi, soruşturmada, dondurulmuş hesaplarla ve hapiste olma tehdidiyle karşı karşıyalar.
Nasıl Korunulur: Bankaların ve Avukatların Tavsiyeleri
Uzmanlar hemfikir: Kartınıza beklenmedik bir şekilde para yatırıldığında, bu parayı doğrudan çağrıda bulunan kişiye geri vermeyin. Göndericiye yardım etmek isterseniz, onu bankasına yanlış bir şekilde aktarılmış parayı almak için yönlendirin. Bir para transferi aldığınızda alıcı, derhal kendi bankasıyla iletişim kurmalıdır. En iyi seçenek, bir şubeye bizzat gidip bilinmeyen kaynaktan dış bir ödeme talep ettiğinize dair bir dilekçe imzalamaktır. Bu mümkün değilse, bankanın destek hattını arayarak tarih, miktar ve gönderici adıyla ilgili bilgileri verin ve başvurunuzu kayda geçirttiğinizden emin olun. Bu, sizi dolandırıcılık şemasında pasif katılım şüphesinden kurtaracaktır.
- Tanımadığınız birine doğrudan para gönderme talimatında bulunmayın - onların yasal kaynaklarına güvenemezsiniz.
- Beklenmedik gelirleri, doğalarının açıklığa kavuşmasına kadar harcamayın.
- Derhal bankanıza başvurun ve bilinmeyen bir kaynaktan para alma durumunuzu kayda geçirin.
- “Gönderici” tarafından bir baskı veya tehdit durumunda - derhal polisi arayın ve telefon kayıtları veya yazılı iletişim sağlayın.
Küresel Bakış: Para Mülkleri ve Kara Para Aklama ile Mücadele
Mağdur vatandaşların istemeden yardımcı durumuna düştüğü şemalar, dünya genelinde yaygındır. Uluslararası pratikte, bu tür aracılara "para mülkleri" (money mules) denir. Avrupa bankalarının tahminlerine göre, her yıl mül ağları aracılığıyla yüz milyonlarca dolar aklanıyor. FBI, Europol ve diğer dünya genelindeki kurumlar uyarıyor: Hatta bilinçsiz katılımcı olmak, ceza davaları ve finansal yaptırımlarla sonuçlanabilir. Yatırımcılar ve mali piyasalardaki tüm katılımcılar için, bu yeni dolandırıcılık şemaları, her finansal sistem katılımcısının beklenmedik para transferlerine karşı daha fazla dikkat ve AML prosedürlerinin sıkı bir şekilde takip edilmesi gerektiği anlamına geliyor.
